lephuocdai

Tuần vừa qua, CTN-TBT ĐCSTQ Tập Cận Bình cùng Phu nhân đã thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước 2 ngày đến Việt Nam, để hiện thực hoá kế hoạch lôi kéo Hà Nội quay trở lại “vận mệnh chung”, sau một thời gian bên này biên giới có những bước đi ngoại giao hướng đến “tự do và mở rộng”.

Kết quả chuyến đi của ông Tập là một tuyên bố chung với hai điểm chính: “tiếp tục làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam – Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược”. Mà trong đó cụm từ “cộng đồng chia sẻ tương lai” (nguyên bản Hán văn: 命运共同体, Hán Việt: Mệnh Vận Cộng Đồng Thể) lần đầu tiên xuất hiện và được lặp lại 6 lần (*1).

Hiển nhiên, cách chơi chữ hình thức này làm vừa lòng cả hai. Ông Tập dường như đã phần nào đạt được mục đích biểu tượng của chuyến đi, góp phần vào việc thị uy trước những khó khăn nội bộ gần đây khi Bắc Kinh thay liền hai bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao. Đồng thời Bắc Kinh cũng coi đây như một thông điệp “chớ vội mừng” gửi đến Hoa Kỳ và phương Tây. Tất nhiên, Hoa Kỳ nhìn sự kiện này như thế nào lại là một chuyện khác.

Hà Nội thì có vẻ như đã câu thêm được chút thời giờ trước sức ép của người đồng chí bên kia biên giới và dư luận trong nước. Một lời hứa sẽ nâng cấp quan hệ hơn các nước khác và cùng chia sẻ tương lai nhưng thiếu một định nghĩa rõ ràng về tương lai cùng với một lộ trình cụ thể, về bản chất như một lời hứa hôn không kèm theo của hồi môn.

Nhất là khi niềm tin chiến lược đối với nhau đã lung lay. Ít nhất là từ phía bên này biên giới.

Dư luận Việt Nam, qua mọi cuộc thống kê, đều cho thấy sự nghi ngờ và bất mãn đối với Trung Quốc. Và truyền thông Trung Quốc, với một sự chủ đích rõ ràng, luôn tìm cách hạ thấp hình ảnh của người Việt Nam trong mắt người dân họ. Vế sau thì người Việt chúng ta có thể không nắm rõ, chứ vế đầu thì hẳn là ít người phản đối.

Niềm tin chiến lược, nếu có, chỉ tồn tại ở cấp lãnh đạo. Khi mà việc bắt chước mô hình phương Bắc từ chính trị, kinh tế cho đến văn hoá, đời sống xã hội đã là bài tủ của Hà Nội trong hàng chục năm nay. Cho đến khi Trung Quốc chững lại một cách bối rối, ngày càng bộc lộ những yếu điểm mang tính hệ thống, và hơn hết không còn tự tin vào tương lai của chính họ.

Kế hoạch đầy tham vọng “Made in China 2025” đã phá sản, phải dời lại sang năm 2035. Bong bóng bất động sản với những thành phố ma lạnh lẽo. Cục thống kê, một trung tâm làm giả số liệu có môn bài, đã ngừng cung cấp số liệu thanh niên thất nghiệp bởi họ không thể xào nấu hơn được nữa. Và danh sách những ví dụ còn rất dài.

Tất nhiên, trong các câu chuyện ngôn tình, vẫn có những cuộc hôn nhân không dựa vào điều kiện kinh tế. Mà dựa trên sự chân thành. Có lẽ, chỉ là có lẽ thôi, Hà Nội sẽ bắt đầu thấy sự chân tình từ bên kia biên giới khi Hoàng Sa và một phần Trường Sa về lại với đất mẹ Việt Nam, bằng cách này hay cách khác.

Đó là tương lai mà chúng ta, những người Việt Nam, mong muốn chia sẻ với nhau.

(*1) Xem toàn văn tuyên bố chung ở comment.